Przepisy antykoncentracyjne w ustawie – Prawo farmaceutyczne

Przedmiotem artykułu jest analiza uregulowań art. 99 ust. 3 pkt 2–3 ustawy z 6.09.2001 r. – Prawo farmaceutyczne (p.f.), które przewidują ograniczenia antykoncentracyjne dla podmiotów prowadzących apteki, oraz postanowień art. 37ap ust. 1 pkt 2 p.f., zgodnie z którymi organ wydający zezwolenie na prowadzenie apteki ogólnodostępnej cofa zezwolenie, w przypadku gdy przedsiębiorca przestał spełniać warunki określone przepisami prawa, wymagane do wykonywania działalności gospodarczej określonej w zezwoleniu.

W związku z rozbieżnościami w orzecznictwie sądowym oraz w praktyce stosowania tych przepisów, sformułowano w artykule dwa zagadnienia badawcze: czy postanowienia art. 99 ust. 3 pkt 2–3 p.f. obowiązują tylko w procesie wydawania zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej, czy także w trakcie wykonywania działalności w formie apteki ogólnodostępnej oraz czy w razie stwierdzenia naruszenia postanowień art. 99 ust. 3 pkt 2–3 p.f. podstawę prawną do cofnięcia zezwolenia stanowi art. 37ap ust. 1 pkt 2 p.f. Zagadnienia te mają bardzo istotne znaczenie zarówno teoretyczne, jak i praktyczne.

W artykule podkreślono, że celem ustawodawcy wprowadzającego przepisy art. 99 ust. 3 pkt 2–3 p.f. było zapobieganie koncentracjom podmiotów prowadzących apteki ogólnodostępne. Wskazano, że całkowicie liberalna regulacja w zakresie określenia podmiotów uprawnionych do prowadzenia aptek ogólnodostępnych była niewłaściwa. Powinny one zapewniać ochronę efektywnej konkurencji na poszczególnych rynkach aptek ogólnodostępnych. Zwrócono uwagę, że w praktyce stosowania przepisów art. 99 ust. 3 pkt 2–3 p.f. i orzecznictwie prezentowana jest wykładnia, zgodnie z którą wymagania antykoncentracyjne należy stosować podczas wydawania zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej. Nie stosuje się już ich podczas wykonywania działalności gospodarczej w postaci prowadzenia apteki ogólnodostępnej.

Z przepisu art. 37ap ust. 1 pkt 2 p.f. wynika, że organ zezwalający cofa zezwolenie, w przypadku gdy przedsiębiorca przestał spełniać warunki określone przepisami prawa, wymagane do wykonywania działalności gospodarczej określonej w zezwoleniu. Chodzi o wszystkie warunki przewidziane przepisami prawa wymagane do wykonywania działalności gospodarczej określonej w zezwoleniu, czyli zarówno wprost sformułowane w zezwoleniu, jak i wynikające z przepisów powszechnie obowiązujących, w tym prawa farmaceutycznego, a więc także z art. 99 ust. 3 pkt 2–3 p.f. Zauważono, że z art. 37ap ust. 1 pkt 2 p.f. wynika obowiązek spełniania przez podmiot, który uzyskał zezwolenie, warunków do uzyskania zezwolenia nie tylko w chwili jego udzielenia, ale również przez cały okres prowadzenia działalności nim objętej.

Przeprowadzona w artykule analiza prowadzi do wniosków, że przewidziane w art. 99 ust. 3 pkt 2–3 p.f. wymogi spełnienia ograniczeń antykoncentracyjnych są nie tylko warunkami uzyskania zezwolenia, ale także konieczne jest ich przestrzeganie przez cały okres wykonywania działalności w formie apteki ogólnodostępnej. Ponadto, w przypadku naruszenia wymagań określonych w przepisie art. 99 ust. 3 p.f. podstawę prawną do cofnięcia zezwolenia stanowi art. 99 ust. 3 pkt 2–3 p.f. w związku z art. 37ap ust. 1 pkt 2 p.f.

Prof. dr hab Maciej Rogalski

Pełna treść artykułu dostępna tutaj.

<< wróć